14 Nisan 2009 Salı

"Nemçe illeri" ne demektir?

Estergon, Estergon,
Yedi krala saray olan Estergon,
Biz seni Nemçe İllerine Allah emaneti dedik verdik,
Ve işte şimdi geri almaya geldik,

Sevgili ve Rahmetli Barış Manço'dan Estergon kalesini çok dinlemişimdir. Sözlerin gidişinden o yöreye verilen ad olduğunu çıkarsam da hemen her seferinde "Nedir bu Nemçe illeri?" demişimdir. Sonunda dayanamayıp sordum, meğer şu demekmiş.

Ruslar, kendilerini bir dil ile anlamlandırmışlar. "Slovo"; dil, kelime demek. "Slav" demek; "dil" bilen, hassaten "sözü anlayan" demek. "Nyemets" ise dili bilmeyen demek. "Dilden anlamayan" demek. "Yabancı" demek. İlginçtir, bir de "sessiz, suskun" demek!

Osmanlı'nın "Nemçe illeri" sözü buradan, "nyemets"ten geliyor. Aslında Rusların dış dünyası bu. Rusların dilinden anlamayan dünya demek. Osmanlı evreninin dışında kalan, Avrupa'da büyük oranda Rus evrenine dahil olan "slovo" (Slav) dünyası, Osmanlı için tamamen "nyemets" idi. Yani Ruslar için "dilden anlayan" dünya, Osmanlılar için dilden anlamayan, Nemçe dünyası, "Nemçe illeri" idi.

Nyemets olmuş Nemçe ve ceddimiz, Rusların kendi dışında kalanlar için kullandıkları sözcüğü, Osmanlı dışında kalan alan için kullanmışlar.


Nemçe

Vikisözlük sitesinden

Git ve: kullan, ara

[değiştir]

[değiştir] Özel ad

Anlamlar:

[1] (tarih) Osmanlılarca, Avusturya'ya ve halkına verilen ad.

Örnekler:

[1]"Aldı Nemçe bizim nazlı Budin'i." Budin(Budapeşte)'in 2 eylül 1686'da düşmesi neticesinde halk arasında söylenen söz.
[1]
Estergon, Estergon,
Yedi krala saray olan Estergon,
Biz seni Nemçe İllerine Allah emaneti dedik verdik,
Ve işte şimdi geri almaya geldik,
Barış Manço
[1]Nemçe küffarı: emperor of the holy roman empire ya da habsburg imparatoru da denilen kisiye hitap sekli, mühimme defterlerinde ve düvel-i ecnebiye defterleri nde bu sekilde gectigi gorulmustur.

Açıklamalar:

Eş Anlamlılar:

[1] Nemse

Sözcük Birliktelikleri:

[değiştir] Bakınız

Köken :

[1] (Sırpça)

Hiç yorum yok:

Blog Listem